Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi ev sahipliğinde, Mardin Artuklu Üniversitesi, Dogor Djuanda Üniversitesi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Ostim Teknik Üniversitesi, Malezya Utara Üniversitesi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi ve Kadim Akademi iş birliği, İSRA Vakfı, MÜSİAD ve UTESAV’ın destekleri ile düzenlenen 22. Uluslararası Beytülmakdis Akademik Sempozyumu, “Kudüs’ün Geleceği: Akademik Çalışmalar” temasıyla 21-22 Ekim 2022 tarihlerinde gerçekleştirildi. Sempozyum, MEB Şura Salonunda yapılan açılış oturumu sonrasında ASBÜ Güvercinlik ve Prof. Dr. Fuat Sezgin Salonlarında eş zamanlı oturumlar halinde gerçekleştirildi. İki gün süren ve Türkçe, İngilizce ve Arapça dillerinde gerçekleştirilen sempozyuma, on iki ülkeden bilim insanları yetmişe yakın bildirisiyle katılım gösterdi.

Sempozyumun MEB Şura Salonunda yapılan açılış oturumunda Beytülmakdis Çalışmaları Vakfı’ndan Prof. Dr. Abd-al Fattah El-Awaisi, MÜSİAD Genel Başkan Yardımcısı Osman Çalışkan, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Muhsin Akbaş, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alim Yıldız, Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan, Mardin Artuklu Üniversitesi Rektörü ve Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. İbrahim Özcoşar, YÖK Başkan Vekili Prof. Dr. Haldun Göktaş konuşma yaptı. Açılış konuşmaları sonrasında Beytülmakdis Yazarlık Akademisi Sertifika Programını başarıyla tamamlayan katılımcılara sertifikaları takdim edildi. Sempozyum kapsamında MEB Şura Salonunda Muhsin Jak Kilby’nin “Aksa’da Zamana Yolculuk” isimli fotoğraf sergisi de ziyarete açıldı.

Açılış oturumları ardından ASBÜ Güvercinlik ve Prof. Dr. Fuat Sezgin Salonunda eş zamanlı oturumlar olarak yürütülen sempozyumda edebiyat, uluslararası hukuk, uluslararası siyaset, arkeoloji, İslami ilimler, eğitim, din, felsefe, turizm ve sanat gibi farklı temalarla gerçekleştirilen oturumlarla Kudüs farklı yönleriyle değerlendirildi.

Sempozyumun “Vaka Araştırmaları-Literatür” temalı Prof. Dr. Abd-al Fattah El-Awaisi oturum başkanlığında yürütülen ilk oturumunda Igshaan Taliep “Güney Afrika'ya Beytülmakdis Araştırmalarını Tanıtmak”, Dr. Öğr. Üyesi Hafijur Rahman “Bangladeş'te Beytülmakdis Konusunun Tezahürleri: Akademi ve Akademi Dışı Perspektifler”, Ahmad Dawamul Muthi ise “Endonezya'da Beytülmakdis Araştırmaları Alanının Kurulması: Fırsatlar ve Zorluklar” adlı konuşmalarını yaptılar. Sempozyumun “Vaka Araştırmaları-Literatür” temalı Prof. Dr. Mehmet Akif Kireçci oturum başkanlığında yürütülen eş zamanlı diğer oturumunda ise Prof. Dr. Mustafa Güler “Filistin ve Kudüs Vakıfları Akademik Çalışmalarında Kaynak, Muhteva ve Güncel Takip Problemi ve Çözüm Önerileri”, Doç. Dr. Eldar Hasanoğlu “Türkiye’de Filistin ve Kudüs Çalışmalarının Kurumsal Boyutu”, Arş. Gör. Meltem Dilek “Türkiye’de Beytülmakdis’e Dair Akademik Çalışmalar: Tezlerin Durumu” konu başlıklı konuşmalarını yaptılar. Sempozyumun ilk günündeki “Vaka Araştırmaları-Literatür” temalı Prof. Dr. Selçuk Coşkun oturum başkanlığında yürütülen son oturumunda ise Dr. Öğr. Üyesi Muhammed Kamel Karabelli “Yahudilerin Beytülmakdis’deki Varlıklarına Yöntemsel Bir Bakış”, Dr.Issa Sufan Al-Qadomy “İbrani Üniversitelerinde Akademik Çalışmalarda Beytülmakdis'in Geleceği”, Dr. Musa Akkar “Eski ve Modern Yahudi Tarihi Kaynaklardan Siyonist Anlatının Çürütülmesi”, Dr. Öğr. Üyesi Zahir Aslan “Kudüs’ü Mekke ile Birlikte Anlatmak: Mekke ve Kudüs Üzerine Modern Bir Kaside “Ümmü’l-Kura ve Beytü’l-Makdis”, Dr. Öğr. Üyesi Mohamadou Aboubacar “Maiga Güney Sahra Afrika Arapları Edebiyatında Mescid- Aksa'nın ve Kudüs'ün Yeri” adlı bildirilerini sundular.

Sempozyumun ikinci gününde Prof. Dr. Muhittin Ataman oturum başkanlığında yürütülen “Uluslararası Hukuk” temalı oturumunda Prof. Dr. Berdal Aral “Kudüs'ün İsrail tarafından İşgali ve Birleşmiş Milletler”, Prof. Dr. Yücel Acer “İsrail’in Kuruluşunun ve Eylemlerinin Hukukiliği: Meşru Müdafaa mı Filistin’i Filistinsizleştirme mi?”, Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Mutlu “İsrail'in Filistin Topraklarında Yeni Yerleşim Yerleri İnşa Etmesine Yönelik Uluslararası Hukuk Bağlamında Bir Değerlendirme: IV. Cenevre Sözleşmesi”, Dr. Öğr. Üyesi Resul Yalçın “İsrail-Filistin Barış Görüşmeleri Sürecinde Kudüs”, Dr. Haydar Oruç “İsrail’in “Gayri Hukuki Birleşik ve Büyük Kudüs Planının” Doğu Kudüs’teki Tezahürü: Filistinlilerin Mülk, İmar ve Temsilde Adaletsizlik Sorunları” başlıklı bildirilerini sundular. Sempozyumun Dr. Halid Uveysi oturum başkanlığında yürütülen “Uluslararası Hukuk” temalı oturumunda ise Mohammed Yousef “Mescid-i Aksa'daki Hukuki Statükonun Geleceği”, Arş. Gör. Abdelsalam Abdallah “İşgal Yönetimi ile Uluslararası Hukuk Arasında Beytülmakdisin Konumu”, Dr. Öğr. Üyesi Muhammed Hüseyin Mercan “Egemenlik Tartışmaları Zemininde Kudüs’ün Geleceği”, Dr. Seher Bulut “İsrail’in Yeni Güvenlik Çerçevesi Bağlamında Filistin Meselesine Bakışı” konulu bildirilerini sundular.

Sempozyumun Prof. Dr. Özden Zeynep Oktav’ın oturum başkanlığında yürütülen “Uluslararası Siyaset” temalı oturumunda Dr. Necmettin Acar “Orta Doğu Güvenlik Mimarisindeki Değişimin Filistin Sorununa Etkisi”, Prof. Dr. Özden Zeynep Oktav “Türk ABD ilişkilerinde Sorun Alanı: Kudüs’ün Statüsü Meselesi”, Dr. Ali Semin “Trump’ın Kudüs Kararının Filistin Meselesinin Geleceğine Etkisi”, Dr. Ali Osman Karaoğlu “Kudüs’te İsrailli Yerleşimciler Sorunu” adlı bildirilerini sundular. Sempozyumun Prof. Dr. Kadir Özköse oturum başkanlığında yürütülen “Edebiyat” temalı oturumunda Doç. Dr. Canan Olpak Koç “Edebiyatta Kudüs”, Arş. Gör. Dr. Elmas Karakaş “Çağdaş Türk Dergilerinde Kudüs: Yedi İklim Örneği”, Prof. Dr. İbrahim Kavaz “Nuri Pakdil'in Fikir Dünyasında Kudüs”, Dr. Öğr. Üyesi Erdem Dönmez ise “Arif Ay’ın Fikir Dünyasında Kudüs Bilinci” adlı bildirilerini sundular.

Sempozyumun Prof. Dr. Ömer Bozkurt oturum başkanlığında yürütülen “Arkeoloji” oturumunda Dr. Öğr. Üyesi Murat Çelik "1880-1914 Yılları Arasında Kudüs ve Civarında Yapılan Arkeolojik Araştırmalar", Öğr. Gör. Ahmet Nehir "Kudüs’ün Kültürel Miras Alanlarında Artırılmış Gerçeklik ve Sanal Gerçeklik Teknolojilerinin Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma" başlıklı konuşmalarını yaptılar. Dr. Haitham al-Ratrout da “Mescid-i Aksa'nın Mimari ve Arkeolojik Alanına Analitik bir Bakış: Dünü, Bugünü ve Geleceği” başlıklı konuşmasıyla sempozyuma çevrim içi konuşmasıyla katılım gösterdi. Sempozyumun Prof. Dr. İbrahim Kutluay moderatörlüğünde yürütülen “İslami İlimler” temalı oturumunda Prof. Dr. Kutluay “Oryantalist ve Şârihlerin Kudüs ve Mescid-i Aksâ Hadislerine Dair Yorum Farklıklarının Sebepleri Üzerine”, Prof. Dr. Kadir Özköse “Kudsi Nefeslerin Beldesi Konumundaki Kudüs: Filistin’de Sufi Gelenek”, Prof. Dr. Murat Kayacan "Filistinli Bir Müfessire Referansla Beytülmakdis: İzzet Derveze Örneği” başlıklı bildirilerini sundular.

Sempozyumun Prof. Dr. Ahmet Uysal oturum başkanlığında yürütülen “Eğitim” temalı oturumunda Khalil Ghazawi "İsrail İşgalinin Gölgesinde Beytülmaktis’te Eğitim-Öğretim Kurumlarının Durumu ve Geleceği", Ahmad Shyokhi "Özgürleştirici Bilgi Üretmek için Beytülmakdis Bilgisinin Birikimi: Bir Model Olarak Kudüs Platformu", Şirin Ali "Üniversite Öğrencilerinde Kudüsün Konumunun Yerleşmesinde Liderlerin Rolü İçin Bir Gelecek Vizyonu Önerisi-Analitik Bir Çalışma", Dr. Harith Ali al-Obeidi "Mahremiyet ve Değişimin Zorlukları Arasında Filistin Kültürü: Temsiller ve Sonuçlar Üzerine Analitik Bir Çalışma” konulu bildirilerini sundular. Sempozyumun Prof. Dr. Mehmet Katar oturum başkanlığında yürütülen “Din, Felsefe ve Siyaset” temalı oturumunda Arş. Gör. Elif Atlı "Kudüs’ün Kimliği: Yönetim/Adalet ve Hikmet", Prof. Dr. Mehmet Katar "Tarihten Günümüze Yahudilikte Öteki Algısının Mescidi Aksa’nın Geleceğine Etkisi", Dr. Öğr. Üyesi Abdulgani Bozkurt "Filistin-İsrail Çatışmasının Görünmeyen Yüzü: Epistemolojinin Siyaseti", Dr. Sibel Ceylan Yiğit “Filistin’de İslam Kimliği ve Yahudi Kimliğinin Karşılaştırmalı Çözümlemesi” adlı bildirilerini sundular.

Sempozyumun Prof. Dr. İbrahim Kavaz oturum başkanlığında yürütülen “Sanat” temalı oturumunda Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Top “Mimari ve Sanat Çerçevesinde Beytülmakdis’in Mescid-i Aksa’ya Dönüşmesinde İslam’ın Rolü”, Amjad Arafeh “Filistin Film Prodüksiyonunda Dış Finansman” başlıklı bildirilerini sundular. Sempozyumun Prof. Dr. Ünsal Sığrı oturum başkanlığında yürütülen “Turizm” temalı oturumunda ise Ehab al-Jallad "Alternatif Turizm ve Siyonizme Karşı Direniş ve Barışçıl Direnişteki Rolü", Arş. Gör. Onur Akgül "Profesyonel Turist Rehberlerinin Gözünden Mescid-i Aksa", Dr. Öğr. Üyesi Serkan Yiğit "Ziyaretçilerin Mescid-i Aksa Deneyimlerine İlişkin Çevrim içi Yorumların Değerlendirilmesi", Öğr. Gör. Ali Alkandemir "Kudüs Mutfak Kültürü" ve Öğr. Gör. Emircan Yılmaz da "Restoranların Çevrim içi Şikayetlerinin İncelenmesi: Kudüs Örneği" başlıklı bildirilerini sundular. Sempozyum oturumları, konuşmacılara katılım belgesi takdimi ardından sona erdi.